Służący do pionowego przemieszczania osób dźwig osobowy, podobnie jak każde urządzenie o napędzie elektrycznym lub hydraulicznym, podlega badaniom. Jaki jest ich zakres i jak często powinny być przeprowadzane?
Jak wygląda winda i na czym polega jej praca nikomu tłumaczyć nie trzeba. Zasilana napędem elektrycznym lub hydraulicznym, wyposażona jest w kabinę poruszającą się wzdłuż prowadnic pionowych. Aby zachować jej długą żywotność i bezawaryjność, a także zapewnić bezpieczeństwo osobom poruszającym się dźwigiem, konieczne jest przeprowadzanie odpowiednich badań.
Dźwig osobowy rodzaje badań – podstawy prawne
Zasady montażu i eksploatacji dźwigu osobowego, niezależnie od tego, czy zajmuje się tym młoda firm, czy sprawdzona firma z doświadczeniem w produkcji i montażu wind, określają ściśle przepisy prawne. Przepisom podlegają również zasady konserwacji windy osobowej, rodzaje badań, a także ich częstotliwość. Szczegółowe zapisy reguluje Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176).
Dźwig osobowy rodzaje badań
Dźwig osobowy, podobnie jak każde urządzenie techniczne, podlega licznym badaniom: okresowym (w terminach określonych przez przepisy), eksploatacyjnym (doraźnie w razie potrzeby), a także badaniom poawaryjnym i powypadkowym (w przypadku wystąpienia uszkodzenia dźwigu lub zużycia jego podzespołów). Przyjrzyjmy się pokrótce każdemu z nich.
Dźwig osobowy rodzaje badań – badania okresowe
Zgodnie z przepisami prawnymi podczas eksploatacji dźwigów objętych dozorem pełnym, należy przeprowadzić w określonych terminach badania okresowe. Badanie to obejmuje zarówno oględziny dźwigu w dostępnych miejscach, jak również przeprowadzenie prób jego działania (z uwzględnieniem mechanizmów, urządzeń zabezpieczających i urządzeń ochronnych).
Badanie okresowe ma na celu stwierdzenie, czy:
-zrealizowano zalecenia zamieszczone w protokole z poprzedniego badania;
-w podzespołach dźwigu nie powstały uszkodzenia lub zmiany mające wpływ na bezpieczeństwo jego eksploatacji;
-dźwig wymaga przeprowadzenia naprawy;
-umieszczone na windzie napisy ostrzegawcze, informacje, jak i instrukcje są czytelne;
-dźwig jest wyposażony w prawidłowo działające urządzenia zabezpieczające i ochronne.
Podczas przeprowadzanego badania okresowego kontroli podlegają:
-protokoły pomiarów (mowa o nich w § 4 ust. 3 pkt 4),
-księgi rewizyjne i dziennik konserwacji dźwigu,
-zaświadczenie kwalifikacyjne konserwatora lub osoby obsługującej dźwig (jeżeli uczestniczą w badaniu)
Dźwig osobowy rodzaje badań – badania eksploatacyjne
Badanie doraźne eksploatacyjne przeprowadzane jest w sytuacji, kiedy w dźwigu dokonano wymiany jednego z jego elementów, jak również po przeprowadzonej naprawie lub modernizacji. Zakres badania określa organ właściwej jednostki dozoru technicznego.
Badanie doraźne eksploatacyjne należy wykonywać w przypadku:
-wymiany urządzeń chwytających,
-wymiany cięgien nośnych,
-wymiany urządzeń zabezpieczających (szczególnie ogranicznika prędkości, ogranicznika obciążenia lub systemu ryglowania drzwi przystankowych urządzeń chwytnych),
-wymiany zespołu napędowego lub jego elementów działających na zasadzie sprzężenia ciernego,
-modernizacji (po uzgodnieniu z organem właściwej jednostki dozoru technicznego),
naprawy konstrukcji nośnej windy lub jej elementów.
Badanie doraźne eksploatacyjne ma na celu:
-potwierdzenie bezpiecznej eksploatacji urządzenia,
-skontrolowanie czy przeprowadzone działania naprawcze, modernizacyjne, wymiana elementu, jego demontaż lub ponowny montaż są prawidłowo wykonane i nie stanowią zagrożenia dla użytkowników,
Podczas przeprowadzanego badania eksploatacyjnego kontroli podlega:
-księga rewizyjna UTB i dziennik konserwacji,
-zaświadczenie kwalifikacyjne operatora dźwigu lub konserwatora (w przypadku, kiedy uczestniczą w badaniu),
-protokół pomiarów,
–prawidłowość zainstalowania i przeznaczenia dźwigu zgodnie z instrukcją jego eksploatacji,
–funkcjonowanie windy w zainstalowanej wersji montażowej,
-sterowanie i ruchy robocze windy, a także mechanizmy i urządzenia ochronne i zabezpieczające.
-dokumentacja uzupełniająca, o której mowa w § 4 ust. 3,
Dźwig osobowy rodzaje badań – badania powypadkowe i poawaryjne
Tego rodzaju badania przeprowadzane są przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego na skutek otrzymanego zawiadomienia lub informacji o niebezpiecznym uszkodzeniu dźwigu, jak również nieszczęśliwego wypadku związanego z jego użytkowaniem.
Celem przeprowadzonych badań jest ustalenie stanu technicznego dźwigu, jak również przyczynę jego uszkodzenia w wyniku nieszczęśliwego wypadku.
Zakres przeprowadzonego badania powypadkowego lub poawaryjnego, jak również niezbędna dokumentacja określana jest przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego.